Sơ đồ tư duy Bài ca Côn Sơn dễ nhớ, hay nhất

A/ Tác giả Bài ca Côn Sơn

I. Tác giả

– Nguyễn Trãi (1380 – 1442), hiệu là Ức Trai, con của Nguyễn Phi Khanh.

– Nơi sinh: nguyên quán tại Thôn Chi Ngải, xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương; rồi đến làng Nhị Khê, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).

– Tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò chính cùng với Lê Lợi. Nguyễn Trãi đã trở thành một nhân vật lịch sử lỗi lạc, tài hoa hiếm có. Nhưng cuối cùng ông bị giết một cách oan ức và bi thảm vào năm 1442 và chỉ đến năm 1464 thì ông bị vua Lê Thánh Tông phế truất.

– Ông đã để lại một sự nghiệp văn chương đồ sộ và phong phú, trong đó có “Bình Ngô Đại Cáo”, “Ức Trai Thi Tập”, “Quốc Âm Thi Tập”, “Quan Trung Từ Mạnh Tập”.

– Ông là người Việt Nam đầu tiên được UNESCO công nhận là Danh nhân văn hóa thế giới (1980).

II. Nghiên cứu chung về tác phẩm

1. Thể loại: Bài thơ với Sáu con dơi (bản dịch)

2. Hoàn cảnh sáng tác

Bài “Côn Sơn Ca” rất có thể được sáng tác trong lúc Người đang bị áp bức và phải chịu án đày ra Côn Sơn.

3. Giá trị nội dung

Với hình tượng nhân vật “ta” giữa khung cảnh Côn Sơn thơ mộng, hấp dẫn, bài thơ cho thấy sự hòa hợp trọn vẹn giữa con người và thiên nhiên bắt nguồn từ nhân cách cao cả và hồn thơ của Nguyễn Trãi.

4. Giá trị nghệ thuật

Sử dụng đại từ nhân xưng “tôi”.

– Đan xen các chi tiết, đường nét tả cảnh, tả người.

– Sử dụng các biện pháp tu từ: so sánh, điệp ngữ.

– Giọng nhẹ nhàng, điềm tĩnh.

– Bản dịch theo thể thơ lục bát, ngôn ngữ trong sáng, sinh động, hấp dẫn.

B. Sơ đồ tư duy bài ca Côn Sơn

C. Dàn ý phân tích bài ca Côn Sơn

1. Thắng cảnh Côn Sơn

– Tranh ảnh miêu tả thiên nhiên Côn Sơn:

+ Tiếng suối: Tiếng suối trong như tiếng đàn cầm.

+ Rêu khô.

+ Thông mọc như nêm: thông mọc dày đặc.

+ Cây trúc bóng mát: Cây tre rậm rạp, dày bóng mát tạo bóng mát khi trời nắng.

+ Nghệ thuật: so sánh, sử dụng từ ghép, tính từ, động từ.

→ Cảnh thiên nhiên Côn Sơn trong lành, hoang sơ, êm đềm, bao la, thơ mộng mà gần gũi.

Tác giả là người yêu, hiểu và trân trọng những giá trị của thiên nhiên.

2. Con người giữa thiên nhiên Côn Sơn

– Việc sử dụng các từ ám chỉ và đại từ nhân xưng “ta” nhằm nhấn mạnh sự có mặt của “ta” trong toàn bộ cảnh đẹp Côn Sơn.

– Sử dụng đa dạng động từ: Tôi nghe, tôi ngồi, tôi nằm, tôi lặn…

→ Nhấn mạnh sự hiện diện của con người trước thiên nhiên rộng lớn, khoáng đạt, gợi phong thái ung dung, tự tại của con người trước thiên nhiên.

→ Tâm hồn nhà thơ thanh cao, trong sáng, yêu thiên nhiên và hòa nhập với thiên nhiên.

D. Bài Văn Phân Tích Bài Ca Côn Sơn

Từ xưa đến nay, đề tài thiên nhiên trong thơ cổ thường rất phong phú. Các nhà thơ Việt Nam thời trung đại đã viết nhiều bài thơ hay về cảnh đẹp quê hương, trong đó có Nguyễn Trãi, một nhà thơ tài hoa, cũng là một anh hùng kiệt xuất của dân tộc ta, người đã sáng tác “Bài ca Côn Sơn” trong những ngày Người về ở ẩn. quê hương.. Đoạn thơ tả cảnh thiên nhiên tĩnh lặng, trong lành và bộc lộ những cảm xúc đẹp đẽ của nhà thơ khi nhìn ngắm núi rừng quê hương.

Bài thơ nguyên tác bằng chữ Hán, nhưng đã được dịch ra tiếng Việt bằng một thể lục bát du dương, uyển chuyển. Bản dịch được đánh giá là tốt, thể hiện trọn vẹn cảm xúc của bản gốc. Mở đầu bức tranh Côn Sơn là một âm thanh êm dịu:

Sông Côn Sơn róc rách

Tôi nghe nó như tiếng vĩ cầm bên tai

Nhà thơ cảm nhận thiên nhiên trước hết bằng thị giác và từ đó đối tượng trữ tình là cảnh vật Côn Sơn hiện ra thật thanh tao, tĩnh lặng. Âm thanh của dòng suối tự nhiên được so sánh với âm thanh của đàn hạc bên tai. Tiếng đàn thường thể hiện cảm xúc, tâm trạng của người nghệ sĩ. Còn tiếng suối kia, phải chăng là âm thanh núi rừng xoa dịu tâm can với thi nhân? Việc miêu tả tiếng suối với tiếng đàn là một cách miêu tả rất độc đáo, ta có cảm giác như nhân vật trữ tình đang say sưa thưởng thức âm thanh ấy như đang thưởng thức một nghệ thuật tuyệt đỉnh của mẹ thiên nhiên. Sau này, nhà thơ Hồ Chí Minh cũng đã từng miêu tả tiếng suối trong như tiếng hát xa, cũng so sánh âm thanh của thiên nhiên với âm thanh du dương của con người. Hai nhà thơ ở hai thời đại khác nhau gặp nhau ở tình yêu thiên nhiên tha thiết, nhưng tiếng suối – tiếng đàn của Nguyễn Trãi đẹp cổ điển, còn tiếng suối – tiếng hát của Hồ Chí Minh đẹp hiện đại. , tươi trẻ rực rỡ…

Vậy đấy, nhà thơ tả tiếng suối là để tả không gian tĩnh lặng, đây là nghệ thuật của động và tả tĩnh. Và ở giữa không gian đó là hình ảnh:

Côn Sơn có rêu đá

Tôi ngồi trên đá tựa nệm êm

Nhà thơ miêu tả đá mới độc đáo như thế nào: Cảm nhận đá qua màu rêu phong đã trải mưa nắng bao tháng ngày. Hình ảnh này khiến người đọc có cảm giác rằng đá Côn Sơn đã ngưng hoạt động từ lâu. Có lẽ nó mang theo chiều dài năm tháng và bề dày của những trang lịch sử, hình ảnh của một thiên nhiên nguyên sơ xưa cũ mà nhà thơ yêu thích và gắn kết. Vì thế, Nguyễn Trãi “ngồi đá như nệm êm”. Lại là nghệ thuật so sánh vô cùng đặc sắc, mang thiên nhiên đến rất gần. Côn Sơn như một ngôi nhà lớn, nhưng tấm thảm rêu phong ấy đã trở thành chiếc chiếu êm ái cho người, giúp nhân vật trữ tình có thể ngồi nghỉ ngơi, viết nên những vần thơ hay, mượt mà như sân khấu Côn Sơn.

Côn Sơn còn có rừng thông xanh tươi bốn mùa, cho thi nhân thưởng lãm:

Trong rừng thông mọc như nêm

Tìm một nơi râm mát nơi chúng ta có thể nằm xuống.

Người xưa rất yêu thích thông, bởi nó là loài cây không sợ sương muối, vẫn xanh tươi, thẳng tắp bất chấp gió chiều. Hình ảnh rừng thông làm nên khung cảnh Côn Sơn hùng vĩ, với sự so sánh giản dị thông mọc như nêm. Rừng thông ấy không bao giờ gục ngã trong bão tố, đó là vẻ đẹp của sức sống, của niềm tin. Phải chăng đây là ẩn ý của nhà thơ? Sau đó, người ta xuất hiện dưới bóng mát của rừng thông, như một hành động thể hiện sự thoải mái và quen thuộc, chúng tôi nằm xuống. Rừng và nhà thơ hòa quyện trong một mối quan hệ mật thiết, bóng thông mát rượi che chở cho nhà thơ trong giấc ngủ trưa say. Người đọc dường như cảm nhận được một tâm hồn dạt dào cảm hứng yêu thiên nhiên quê hương của Nguyễn Trãi. Cuối cùng là vẻ đẹp của rừng trúc:

Trong rừng có bóng tre,

Trong màu xanh ta ngâm thơ.

Một màu xanh khác, màu xanh của tre đã góp nên một màu xanh trong cảnh vật Côn Sơn, một màu xanh dịu mát là bóng mát của những bàn chân nghỉ ngơi, ngân nga thong dong. Cây trúc còn tượng trưng cho sức sống trường tồn, mạnh mẽ của núi rừng Côn Sơn.

Lối hành văn của Nguyễn Trãi thật nhuần nhuyễn: hình ảnh thơ đẹp, liên tưởng thú vị độc đáo, hình ảnh thiên nhiên giữa thiên nhiên và con người hiện hữu một cách tự nhiên… Qua đó ta thấy được sự hài hòa, đồng điệu giữa con người với thiên nhiên, nhân cách thanh cao, trầm lặng của nhà thơ. tỏa sáng trong từng câu chữ. “Bài ca Côn Sơn” không chỉ là một bức tranh đẹp, nó còn là một bài ca về tình yêu thiên nhiên, niềm hạnh phúc khi được ngắm nhìn vẻ đẹp thiên nhiên nơi sinh thành của nhà thơ.

E. Vài Cảm Nhận Về Bài Ca Côn Sơn

Đầu tiên.

Côn Sơn Ca – Bản hòa ca giữa trí tuệ và từ bi

… Khúc Côn Sơn mở ra một không gian xanh, sạch và trong lành. Núi non hùng vĩ nhưng không huyền bí, xa vắng. Thiên nhiên mang vẻ đẹp hoang sơ, nguyên sơ mà ấm áp, thân thiện. Người ta đến đó không phải để nghe và nhìn bằng tai mắt thường mà bằng một cái tâm đã lọc bỏ những ô nhiễm và rộng mở. Nhờ sự trống rỗng và cởi mở của nó, nó đã nhận được toàn bộ “chân” của tạo hóa. Thiên nhiên là một thế giới riêng có linh hồn. Đưa tâm mình hòa với vạn vật, Nguyễn Trãi đã vận dụng nguyên lý “vạn vật là một” của triết học phương Đông để tận hưởng niềm vui tìm tòi, khám phá. Côn Sơn thực sự trở thành ngôi nhà thân quen khi nhà thơ nghe được tiếng suối, tiếng đá, tiếng thông, tiếng tre, có thể tâm sự, đồng cảm, có thể ví von như tiếng đàn, như chiếc chiếu êm ái. làm ô che nắng nằm nghỉ, làm màn xanh ngồi bên vịnh. Thiên nhiên luôn hào phóng dành những hương vị, âm thanh và cảm xúc đơn giản nhưng tuyệt vời cho những ai biết mở các giác quan của tâm hồn đón nhận nó. Khi con người mở cánh cửa tâm hồn, thiên nhiên cũng mở cánh cửa kho tàng vô tận. Giọng thơ thật hào hứng khi nói “Côn Sơn có suối”, “Côn Sơn có đá”, “trong núi có thông”, “trong rừng có trúc”…. Giàu mức nào! Tôi là một phần của mọi thứ và mọi thứ là tôi! Nhận ra sự hội nhập vĩ đại này, con người đã mang linh hồn của vũ trụ, sự giàu có và vĩnh cửu của vũ trụ. Nhờ đó thoát ra khỏi mọi thứ ngục tù của quy ước, giáo điều, định kiến ​​về cách nhìn, lẽ thường để dùng con mắt trẻ thơ nhìn nhận cảnh vật và tái hiện nó trong một thế giới thơ trong trẻo mà quyến rũ lạ lùng….

(Theo Đoàn Thị Thu Vân, Côn Sơn Ca – Khúc giao hòa giữa trí tuệ và nhân ái, Tạp chí Văn học, số 10, 2000)